Ill Baccaiäd
Sant’Antunein, guäi chi’lla tucca (di Pedar Rebecchi)
Pietro “Pedar” Rebecchi immagina un monologo dialettale di Sant’Antonino, il patrono di Piacenza raffigurato sulla statua in bronzo collocata tra il Pubblico Passeggio e il Corso.
Cär i mé piasintein g’avriss tant rob da div ca sò gnian da dua cuminciä, d’ätra pärt ien una müccia d’ann c’as cugniussum, me sum da seimpar al vos patrono e viätar si seimpr’astä gentil e premurus cun mé tant da dedicäm una bella ciesa, magäri mia tütt i san la storia dla nossa cittä però an gh’é mia piasintein, giuan o vecc’, c’al sappia mia chi l’é ‘l patrono e guäi chi’lla tucca.
Se g’ho da dì la vritä però, ca sum verameint cunteint cme un cavasterlein, l’é dal dumiladü quand, finalmeint, i sén decis a fäm un bell monümeint, parchè va bein la bella ciesa, va bein la piassa ca gh’é dadnas e la via propi lemò in mira e vüna dill fér pö gross dal paes ma vët mëtt un bell monümeint? Parbaccu sarò stä l’ünich patrono in Italia ad avigh mia una statüa dedicä, fatta apposta par lü!
Tant cme ‘l solit i piasintein i’han duì fä dla pulemica e rangugnä un po’ par qusti e un pò par qullà ma quand i’han decis da mëttas in motu tal digh mé, i’han propi fatt un bell lavur. I m’han ditt ca l’è opera ad Sergio Brizzolesi e an pöss fä ätar che fägh i mé cumplimeint, al m’ha tirä sù propi bein! Adrittüra la füsion ill’han fatta in America parchè un certo Piero Mussi, piasintein emigrä, l’ha vurì fä un umagg’ alla sò terra e ‘m sum duì surbì un bell viaz in näv cal finiva pö.
Am ricord che, intant c’al ma fassäva sö par fäm traspurtä, g’ho ditt:
“Piero guärda ca sum un legionario romano mia un faraon!”
“Preoccüpat mia” al ma fa
“Vuriss mia c’am vegna un balurdon”
“Ma va, t’ho fatt in möd e manera c’at patirä mäi ad girameint ad tésta”.
In un prim mumeint agh sum rastä un po’ mäl parchè pinsäva d’avigh anca al mé cavall, insuma, fein a pröva cunträria sum seimpar un suldä dla gluriusa “Legione Tebea” ma dopa, a pinsägh bein l’é stä méi atsè, parchè “i miei protetti” ien un po’ particulär, i g’han una piassa cun dü cavalier, anca d’una sèrta impurtansa, però ill’han intitulä ai caväi, gh’era ‘l risc’ c’am cattäva in una piassa intitulä al mé cavall e l’am sariss mia andä sù parbaccu.
Appéna ‘rivä a Piaseinza gh’é stä un gran festa e i m’han purtä cun tütt i’unur dal cäs in sal mé piedistall, bell e pront lamò c’al m’aspettäva, qull chi m’ävan mia ditt l’era ca g’äva da siguitä a girä. Ogni quattr’ur un gir cumplet, ses gir al dé, seinsa una giurnä ‘d ripos, un da fä da mulëtta. Ho capì adessa parchè lalü al m’ha fatt in un sért möd, al säva sà tütt qual tuan lé ätar che! In canteina i m’han miss un baracchein ca ciappa ‘l segnäl satellitär adrittüra dall’Istituto Galileo Ferrari ad Türein, cuion dì, ariss mäi pinsä una roba cumpagna, alla mé epuca al massim fämma andä dla sabbia da un väs all’ätar e s’atta dasmingäva ‘d giräia addiu, t’éra seimpar in ritärdi.
Ho fatt fadiga a ‘bitüäm ma dopa ho capì ìl parché im fävan mia stä feram, l’era pr’al mé bein, chemò sälta föra dill bell fiulein da tütt i canton, mia par gninta qusta l’é ciamä la “Città delle belle donne”, gnian fäl appost sum in una pusision ca vëd passä i me cittadein quand i van a fä ‘l gir in centro, gh’é mäl ad girameint ad tésta gh’é da fäs vegn’. Parlum mia po’ ad quand gh’é la féra, da chemò pöss duminä tütt e ‘m tegn’ ad bon abota qull giuran lé. Po’, longh e girä pöss tegn’ d’occ’ tütta la cittä seimpar però cul billi vért parchè cun tütt ill macchin ca passa chemò sutta l’é un attim ciapä una taragnä in si deint.
Gh’é stä un mumeint quälch ann fa che, vagh a vëd cus’era süccess, am sum bluccä e par des dè ho fatt ätar che guardä via Palmerio, una sgiunfäda dal nümar vöi, il giurnä i passävan pò e quälca bürlon ca gniva utar in biciclëtta al vusäva: “Sant’Antunein et in sciopero?”.
Can dal tò mond, an gh’é pö ‘d rispett gnian pr’i sant! Sa pudiss saltä sù da cla mürella che gal fariss vëd me ‘l sciopero. Urmäi pinsäva ch’is fissan dasmingä ‘d me quand finalmeint i m’han fatt un bell tagliand e da allura prublema agh n’è pò stä e ho ricuminciä al me gir perpetuo, dè e nott, nott e dè. Da che un po’ ‘d teimp i’han fatt una rivolüsiön dla viabilitä par fä una “pista ciclabile” e la cumincia propi chemò dadnans, forsi i sperävan ca pudiss dä un’ucciä a tütt ma l’é mia facil, regularmeint, quand sum girä dall’ätra pärt, trach, gh’é quäldoi ca vula longh e dastes in mez alla strä, prima i van in oca, dopa is lameintan di cordoli, di segnäi stradäl e ‘d tütt ill luccäd c’agh vegna in meint.
Ma inveci da fä andä la leingua inütilmeint fä ballä la parpèlla no è ? Ma, i solit piasintein!
E bein cus vurì fägh, dill vot am fì propi girä i scatul e par lur g’ho mia ‘d bisogn dal segnäl dal satellit, i van par so cöint ca l’é un piaser, sì seimpar pront a fä dill discüssion inütil, a lamintäv dal bianch e dal negar, ma ‘l gris al va mia bein, sì bon da puntificä qull ca sücceda in cà d’iätar e a lamintäv ad qull ca sücceda in ca vossa, magäri seinsa gnian pinsä da fäv sö ‘l managh par migliurä la sitüasion.
Ma stì pür tranquill, me da chemò vagh mia via, l’am sa cär cla cittä che e vöi bein ai piasintein e po’, urmäi, ho fein imparä a parlä ‘l dialëtt.
> Se sei su Facebook, segui Sportello Quotidiano cliccando qui
> Se ti piace leggere gli approfondimenti di Sportello Quotidiano, scopri la raccolta cartacea cliccando qui